ის, რაც ოდესღაც ველურ გაზვიადებად ითვლებოდა, ამჟამად მზარდი საზრუნავია მომავალი თაობების უსაფრთხოებაზე. კლიმატის ცვლილება დაბინძურების მიმართ წლების უგულებელყოფისა და გლობალური ეკონომიკის არამორალური სწრაფი გაფართოების შედეგია. მტკიცებულებები სწრაფად იზრდება, რომ საჭიროა ზომების მიღება კლიმატის ცვლილების დასაძლევად, მაშინ როცა ზიანი ჯერ კიდევ არ არის სრულიად შეუქცევადი.
მონაცემებმა აჩვენა, რომ ბოლო 100 წლის განმავლობაში პლანეტის ზედაპირის ტემპერატურა მთელი ცელსიუსით გაიზარდა. ეს უდავოა ინდუსტრიის მიერ დატოვებული საუკუნოვანი დაბინძურების შედეგი. შემდგომმა ანალიზმა აჩვენა, რომ ტემპერატურის დამატებითი 10%-იანი ზრდა მოხდა 21-ე საუკუნეში. გლობალური ტემპერატურის ზრდის გამო, ზღვის დონის საშუალო მაჩვენებელიც გაიზარდა საგანგაშო 200%-ით, როგორც ეს ნათქვამია 2006-2018 წლების მონაცემთა ნაკრების მიხედვით.
ოკეანის დონის მატებამ გამოიწვია ამინდის შაბლონების დარღვევა, რასაც მოჰყვა სეზონის გარეთ ქარიშხლები, ქარიშხლები და ოკეანის დინებები, რომლებიც დროთა განმავლობაში უფრო და უფრო ჩნდებიან. ეს ფაქტები ასახავს კაცობრიობის მომავლის საშინელ სურათს, სადაც პლანეტა იმდენად მძიმედ არის დაზიანებული, რომ საცხოვრებლად უვარგისი გახდა.
Სარჩევი
წლების განმავლობაში იყო კლიმატის ცვლილების წინააღმდეგ ბრძოლის რამდენიმე მცდელობა, დიდი ბრიტანეთის ჩათვლით. ზოგიერთმა მცდელობამ გზა გაუხსნა დიდი ინიციატივებისკენ, რომლებიც კარგ საქმეს აკეთებენ, ზოგი კი არარსებობს წესებისა და ქმედებების არარსებობის გამო.
კლიმატის ცვლილების პირველი აქტი, რომელიც მიღებულ იქნა მსოფლიოს ქვეყნების მიერ, შემოთავაზებული და მიღებული იქნა დედამიწის პირველი სამიტის დროს, რომელიც ასევე ცნობილია როგორც გაეროს სამეცნიერო კონფერენცია. სამიტი გაიმართა სტოკჰოლმში, შვედეთი 1972 წლის 5-დან 16 ივნისამდე და მას ესწრებოდნენ დედამიწის ყველა ერის წარმომადგენელი. სამიტზე განიხილეს გარემოსდაცვითი ცვლილებების მზარდი შეშფოთება, რომელიც გამოწვეულია უპასუხისმგებლო მშენებლობით, მწვანე მიწების განადგურებით და ველური ბუნების საფრთხის გამო.
შემოთავაზებული იქნა ადამიანური გარემოს შენარჩუნებისა და გაუმჯობესების პრინციპები, რასაც მოჰყვა სამოქმედო გეგმის შემუშავება, რომელიც შეიცავს ძირითად ელემენტებს, რომლებიც თითოეულ ქვეყანას უნდა შეასრულოს გარკვეულ ვადაში. ეს დეკლარაცია იყო პირველი შემთხვევა კაცობრიობის ისტორიაში, რომელმაც ყურადღება გაამახვილა კლიმატის ცვლილების პრევენციის მზარდ აუცილებლობაზე.
კლიმატის ცვლილების წინააღმდეგ ბრძოლის კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ნაბიჯი იყო კიოტოს პროტოკოლი, რომელიც მიღებულ იქნა 1997 წელს. კიოტოს ოქმი დეტალურად აღწერს გარემოს ამჟამინდელ მდგომარეობას და მიუთითებს მნიშვნელოვან ცვლილებებზე, რომლებიც თითოეულ ქვეყანას მოუწევს განკურნების პროცესის დასაწყებად. დედამიწის პირველი სამიტის დროს მიღებული დეკლარაციის მსგავსად, კიოტოს პროტოკოლი უბიძგებდა გლობალურად CO2-ის ემისიის დონის შემცირებას და კანონების შექმნას, რომლებიც სანქცირებას მოახდენს უფრო დიდ კორპორაციებს, რომლებიც აბინძურებენ.
სამწუხაროდ, პროტოკოლი 2005 წლამდე არ იქნა აღსრულებული სხვადასხვა ქვეყნების მიერ წარმოდგენილი ცვლილებების გრძელი სიის გამო. როგორც ასეთი, დოკუმენტს მოჰყვა მკაცრი კრიტიკა და საბოლოოდ გაუქმდა.
კიოტოს პროტოკოლი გაგრძელდა პარიზის კლიმატის შეთანხმების სახით. ანალოგიურად, პარიზის კლიმატის შეთანხმება მოუწოდებდა გაეროს წევრებს კლიმატის ცვლილების დაუყოვნებლივი ქმედებებისკენ. და ისევ, ძალიან ჰგავს კიოტოს პროტოკოლს, მას კრიტიკა მოჰყვა იმის გამო, რომ არ იყო სტიმული და ჯარიმა შეუსრულებლობისთვის. შეთანხმებამ ვერ შეინარჩუნა პოპულარობა გაეროს წევრებთან იმით, რომ არ დააინსტალირა სპეციალური განყოფილება, რომელიც აკონტროლებდა ამჟამინდელ ქვეყნის მიზნებს და შეაფასებდა თუ არა ყველა მონაწილეს. ცნობილი მაგალითი იმისა, თუ როგორ ვერ მოხერხდა დოკუმენტი არის ის, რომ ბრაზილიამ პირობა დადო, რომ შეამცირებს CO2-ის გამოყოფას წელიწადში 2%-ით. 2040 წლიდან დაწყებული, რაც მთელ პროცესს სრულიად უაზრო გახდის.
წლების შემდეგ, გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის კლიმატის ცვლილების ჩარჩო კონვენციის (COP26) მხარეთა კონფერენცია გაიმართა, როგორც კლიმატის ცვლილებასთან ბრძოლის დე-ფაქტო ორგანიზაცია. წლევანდელი სამიტი გლაზგოში 2021 წლის 31 ოქტომბრიდან 12 ნოემბრის ჩათვლით გაიმართება.
გაერთიანებული სამეფო შარშანდელ სამიტზე COP-ის მასპინძლობის კანდიდატად შეირჩა. გადაწყვეტილებას სხვა ქვეყნების მოწონება მოჰყვა. დიდი ბრიტანეთი იყო კლიმატის ცვლილების მოქმედების დიდი ხნის მხარდამჭერი, მიდის იქამდე, რომ დაჰპირდა ემისიების ნულამდე შემცირებას 2050 წლისთვის. პრობლემური პოლიტიკური ფონის მიუხედავად, ქვეყანამ მოახერხა ნაწილობრივ შეამციროს ემისიების დონე 44%-ით 1990-2018 წლებში. მიუხედავად იმისა, რომ მისი ეკონომიკა 75%-ით გაიზარდა.
თუმცა, დიდი ბრიტანეთის კლიმატის ცვლილება ბრძოლა არ წარიმართა ისე, როგორც თავდაპირველი გეგმები იმედოვნებდნენ. მიუხედავად იმისა, რომ ახერხებს ემისიების დონის შემცირებას, დიდ ბრიტანეთს მოუწია თავი დააღწიოს კლიმატთან დაკავშირებული გრძელვადიანი მიზნების განხორციელებას. როდესაც Brexit მოხდა, ბევრი გარემოსდაცვითი ანალიტიკოსი შიშობდა, რომ გაერთიანებული სამეფოს უუნარობა მონაწილეობა მიეღო ევროკავშირის ემისიის ვაჭრობის სქემაში უარყოფითად იმოქმედებდა გლობალურ ურთიერთობებზე. ჯერ კიდევ გაურკვეველია, მისცემს თუ არა სავაჭრო სქემა საშუალებას, რომ ევროკავშირის არაწევრი ქვეყნები მიიღონ მონაწილეობა მომავალში.
კლიმატის ცვლილების სამოქმედო გეგმის შესრულებაში ჩამორჩენის მიუხედავად, დიდმა ბრიტანეთმა გამოაქვეყნა 200 ცვლილების სრული სია, რომლებიც უნდა განხორციელდეს გრძელვადიანი მიზნების მისაღწევად.
მიუხედავად იმისა, რომ დიდმა ბრიტანეთმა მრავალი ნაბიჯი გადადგა კლიმატის ცვლილების ბრძოლის გეგმის შემუშავებისკენ, ეს არის სათემო პროექტი გლობალური მასშტაბით - ყველამ უნდა გააკეთოს ყველაფერი გარემოს შესანარჩუნებლად. გლობალური ინიციატივების კლიმატის ცვლილების მოქმედებისგან უკან დახევის ერთ-ერთი მთავარი საკითხი არის წმინდა პოლიტიკური. ბევრი სამთავრობო ორგანო არ არის დარწმუნებული, სურთ თუ არა შეცვალონ ინფრასტრუქტურა და ბიზნეს ფილიალი, რადგან შიშობენ, რომ მათი ეკონომიკა დესტაბილიზაციას გამოიწვევს.
თუმცა, მონაცემები აჩვენებს, რომ მსოფლიოში ყველაზე მეტად ეკოლოგიურად შეგნებული ქვეყნები არიან აყვავებული, შესანიშნავი ეკონომიკის მქონე ქვეყნები, რითაც დაკავშირებულია წარმატებასთან და კლიმატის ცვლილების პოლიტიკასთან. უკეთესობისკენ ცვლილებების შეტანა ეკონომიკის დესტაბილიზაციას არ იწვევს. სინამდვილეში, გრძელვადიან ცვლილებებს მოაქვს ახალი შესაძლებლობები შიდა შემოსავლისთვის, რომელიც აბრუნებს ყველა საწყის ინვესტიციას და ხარჯს.
არავინ სთხოვს მსოფლიოს გახდეს ერთიანი უტოპია, რომელიც მღერის სიმღერებს მთელი დღის განმავლობაში. ყველაფერი რაც საჭიროა არის ცოტა მეტი გარემოსდაცვითი ცნობიერება და ცოტა მსხვერპლი დაბინძურების დონის შესამცირებლად.
მონაცემები აჩვენებს დაბინძურების დონის საგანგაშო ზრდას მთელს ბორტზე, სადაც ტემპერატურა ყოველწლიურად იზრდება. სიმართლე გითხრათ, ის ზიანი, რაც უკვე მიაყენეს პლანეტას, შეუქცევადია. თუმცა, შემდგომი ზიანის თავიდან აცილება შესაძლებელია, თუ ეროვნული ლიდერები გამოვლენ ინიციატივას მნიშვნელოვანი ცვლილებების განხორციელებაში. ყოველივე ამის შემდეგ, არსებობს მხოლოდ ერთი პლანეტა, დედამიწა და მხოლოდ იმდენი დრო, სანამ მივაღწევთ კრიტიკულ წერტილს, სადაც უკან დასაბრუნებელი გზა არ არის.
ᲬᲘᲚᲘ: